Klifkust in zuidwesten van Engeland

Een deel van de Engelse kust wordt constant afgebroken door de zee. Een bekend voorbeeld van zo'n afbraakkust is de klifkust in het zuidwesten van Engeland.

Een deel van een klif in het zuidwesten van Engeland is in zee gestort nadat een krachtige storm voorbij raasde.Het deel van de klif verdween in de zee. Groot-Brittannië had de laatste dagen te kampen met extreem weer. Harde wind en hoogwater leidden gisteren opnieuw tot overstromingen. Autoriteiten waarschuwen nog altijd voor levensgevaarlijke situaties in delen van het zuidwesten van Engeland. De nooddiensten hebben de bevolking opgeroepen weg te blijven uit kustgebieden uit vrees voor meer overstromingen bij hoogwater.

Meanders

Een meander is een lus in de loop van een natuurlijke waterloop van een beek, een rivier of een zeestroming. Een opeenvolging van meanders creëert zo een meanderende rivier.

Dergelijke lussen ontstaan bij rivieren of beken doordat in de buitenbocht, waar het water het snelst stroomt, grond wordt weggespoeld, terwijl aan de andere zijde grond wordt afgezet. De oever waar de grond wordt geërodeerd wordt stootoever genoemd en de oever waar materiaal wordt afgezet de glij-oever.

Door dit mechanisme hebben de bochten de natuurlijke neiging steeds wijder te worden, waardoor ook de rivier steeds langer wordt. Dit gaat door totdat twee bochten in elkaar overlopen, de meander gaat dan doorbreken. 

Als dit gebeurt wordt de meander zelf een 'dood' stuk van de rivier en herneemt de rivier zelf nagenoeg zijn oude loop. Het dode stuk heeft vaak de karakteristieke vorm van een hoefijzer en wordt daarom hoefijzermeer genoemd.

De waterkringloop

Alle neerslag (regen, hagel en sneeuw) die in het stroomgebied van een rivier (bijvoorbeeld de Rijn) valt, komt vroeg of laat in de rivier terecht en stroomt zo naar de zee. Een deel van het water verdampt daar, vormt wolken en valt weer als neerslag naar beneden. Zo sluit de waterkringloop zich.

Hoe snel het water door de kringloop stroomt, hangt af van hoe lang het op weg naar de Noordzee wordt vastgehouden. Een deel van het regenwater of het smeltwater infiltreert in de bodem en stroomt als grondwater naar zee. Ook planten houden grote hoeveelheden water vast. Hetzelfde geldt voor gletsjers en meren.

Het debiet van een rivier is de hoeveelheid water dat op een bepaald punt langs de rivier passeert. Gemiddeld bedraagt de afvoer van de Rijn ongeveer 2200 m³ per seconde.
In 1995 was er een extreme afvoer van 11.800 m³ per seconde. Op dat moment was het debiet van de Rijn zo hoog dat de rivier in Nederland begon te overstromen. 

Het regiem van een rivier zijn de schommelingen in de waterafvoer van de rivier. De volgende grafiek laat de gemiddelde schommelingen in de waterafvoer zien van de Rijn van januari tot december.

In de winter bestaat de afvoer voornamelijk uit regenwater. In de Alpen blijft een groot deel van de neerslag die in de winter valt immers als sneeuw liggen. Pas aan het eind van het voorjaar smelt de sneeuw. In de zomer bestaat de Rijnafvoer voornamelijk uit regen- en smeltwater uit de Alpen. De bijdrage van regen uit de rest van het stroomgebied is dan gering door de hogere verdamping in die periode. Dit gemengde regiem bezorgt de Rijn een regelmatig afvoerpatroon waardoor de rivier het hele jaar door bevaarbaar is.

Dit alles zorgt ervoor dat de afvoer van de rivier varieert in de loop van de seizoenen en daarbij afhankelijk is van neerslag, wateropname en het smelten van gletsjers en sneeuw. Laagwater en hoogwater horen dus bij de natuurlijke waterkringloop van een rivier.

Hoogtegordels

Hoogtegordels

De natuurlijke plantengroei in een gebergte verschillen door de verschillen in de temperatuur.

Ezelbruggetjes

EZELBRUGGETJES	UITWERKING	CATEGORIE
Alfabetische volgorde	Om de volgorde van Estland, Letland en Litouwen te onthouden, moet je gewoon het alfabet aanhouden. Eerst de "E", en dan de "Le" en de "Li". Bij de hoofdsteden denk ik aan een TRV. De drie hoofdsteden (van boven naar beneden) zijn dus Tallinn, Riga en Vilnius.	Baltische staten
Estletlik	In welke volgorde Estland, Letland en Litouwen liggen!	Baltische staten
Hoog is droog, laag is een vlaag!	In een lagedrukgebied--> regen In een hogedrukgebied--> droog	Drukgebied
Hoog is droog en laag is een vlaag!	Hoog drukgebied: droog weer Laag drukgebied: regen	Drukgebied
TV-tas	Deze letters staan voor de volgorde van links naar rechts van de Waddeneilanden. Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog. Rottumerplaat en Rottumeroog staan hier niet bij.	Eilanden
Eilanden-ABC	De lettercombinatie ABC staat voor: Aruba, Bonaire, Curaçao	Eilanden
Eilanden-SSS	De Nederlandse Antillen: Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten	Eilanden
Benedenwinds = beneden in het alfabet: ABC Bovenwinds = boven in het alfabet: SSS.	Benedenwindse eilanden zijn Aruba, Bonaire, Curaçao (beneden in het alfabet) en Bovenwindse eilanden zijn Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten (boven in het alfabet).	Eilanden
Abcsss	A=Aruba B=Bonaire C= Curaçao S=Saba S= Sint Eustatius S=Sint Maarten	Eilanden
Ding flof bips	De 12 landen die op 1 januari 2002 de Euro invoerden (inmiddels verouderd): Duitsland, Ierland, Nederland, Griekenland, Finland, Luxemburg, Oostenrijk, Frankrijk, België, Italië, Portugal en Spanje	Euro
Sms ff bondige clips	Een ezelsbruggetje om de 17 landen te onthouden waar de Euro is ingevoerd (vanaf 1 januari 2014): Slovenië, Malta, Slowakije, Finland, Frankrijk, België, Oostenrijk, Nederland, Duitsland, Ierland, Griekenland, Estland, Cyprus, Luxemburg, Italië, Portugal, Spanje	Euro
HUN-lijn	De lijn door Nederland tot waar het ijs kwam in de ijstijd: ten noorden van Haarlem-Utrecht-Nijmegen!	IJstijd
Een kreeft kan wel op een steenbok staan, maar een steenbok kan niet op een kreeft staan.	De kreeftskeerkring ligt boven de steenbokskeerkring.	Keerkring
neersLag (links), tempeRatuur (rechts)	De plaats waar neerslag en temperatuur staan in de klimaatgrafiek!	Klimaatgrafiek
KOTA	Van boven naar beneden Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan en Afghanistan!	Landen
Magere Andre Tekent Lompe Ezels!	De volgorde van de Noord-Afrikaanse landen bovenaan: Marokko, Algerije, Tunesië, Libië en Egypte!	Landen
Zonder Landschappen Zal de Rest Vergaan	Om de landschappen te onthouden: Zonder- Zandlandschap Landschappen - Lösslandschap Zal - Zeekleilandschap de Rest - Rivierkleilandschap Vergaan – Veenlandschap	Landschappen
Mijn Goudvis Bas Eet Haast Nooit Chocolade Pudding	Volgorde van de landen in Midden-Amerika van west naar oost: Mexico, Guatemala, Belize, El Salvador, Honduras, Nicaragua, Costa Rica en Panama.	Midden-Amerika
Immigrant en Emigrant	Een Immigrant komt het land In. Een Emigrant gaat uit het land wEg.	Migratie
WIVES zijn de oorzaak van mobiliteit	De oorzaken van mobiliteit: -Welvaart -Individualisering -Vergrijzing -Emancipatie -Schaalvergroting	Mobiliteit
IQ VAN LIKVIS	Deze zin bestaat uit de eerste letters van de OPEC-landen: Indonesië Qatar Venezuela Algerije Nigeria Libië Irak Koeweit Verenigde Arabische Emiraten Iran Saoedi Arabië	OPEC
Maak Van Acht Meter Japanse Stof Uw Nachtjapon	Volgorde van de planeten: Mercurius Venus Aarde Mars Jupiter Saturnus Uranus Neptunus	Planeten
E.T	E.T = Eufraat Tigris. Op de kaart ligt links de Eufraat, rechts de Tigris.	Rivieren
Niemand At Magere Yogurt, Zij Verkozen Dure Gambas !	Stromen van de aarde in volgorde, te beginnen met de langste : Nijl, Amazone, Mississipi, Yangtze, Zaire, Volga, Donau, Ganges.	Rivieren
Niet Zeuren Flapdrol!	De Scandinavische landen uit elkaar te houden! Van links naar rechts: Noorwegen, Zweden, Finland.	Scandinavië
Niet Zonder Fouten	Noorwegen, Zweden, Finland. Van links naar rechts	Scandinavië
StalacTIETen hangen en stalagMIETen staan.	Zo houd ik de hangende/staande steenpegels in grotten uit elkaar.	Steenpegels
Zomertijd / Wintertijd	In de winter gaat de temperatuur achteruit, dus de klok moet dan ook een uur terug gezet worden. Wordt het zomer dan gaat de temperatuur weer vooruit, dus zetten de we klok ook een uur vooruit.	Tijd
Voorjaar=vooruit, Najaar=achteruit	Zo weet je of de klok vooruit of achteruit gezet moet worden!	Tijd
LAStiG	Heb je ook moeite met het onthouden van wat er bij een vulkaan uitbarsting allenmaal omhoog komt? lastig he. ik weet een ezelsbruggetje: LAStiG: L=lava A= as S=stenen G=gassen	Vulkanen
Hoog=horloge	Hoe draait de wind rond een kern van Hoge of Lage luchtdruk? Hoog begint met de H van horloge, dus met de klok mee. Bij Lage luchtdruk anti-klok!	Wind
Nooit oorlog zonder wapens. Nooit opstaan zonder wekker. Niet opstaan zonder wallen. Nooit ogen zonder wimpers. Niet ontharen zonder was. Niet overlopen zonder wachten. Niet ontbijten zonder wijn. Niet omvallen zonder wankelen.	De windstreken! Niet één ezelsbruggetje, maar een hele rij:	Windstreken
Op in het Oosten, Weg in het Westen!	Het opkomen en ondergaan van de zon!	Zon

Mechanische, chemische en organogene verwering

Verwering van gesteente is het natuurlijke proces waarbij dit materiaal verandert als gevolg van invloeden van weer en klimaat, zogeheten exogene krachten. 

Temperatuursverschillen zorgen ervoor, dat gesteente uitzet en krimpt. Zo kunnen er barsten in het gesteente ontstaan. Bevriezend water en plantenwortels kunnen ervoor zorgen, dat de barsten steeds groter worden. Uiteindelijk maakt mechanische verwering de stenen steeds kleiner (het gesteente breekt in stukken). Zo ontstaan keien, grind, zand en nog kleinere deeltjes. 


Bij chemische verwering verandert de samenstelling van het sediment (het gesteente lost op of verandert anderszins). Dat gebeurt bijvoorbeeld als sommige mineralen sneller in water oplossen dan andere. Ook plantenwortels geven zuren af die bepaalde mineralen laten oplossen. Vooral in kalksteen zitten veel stoffen die gemakkelijk oplossen.

VIDEO m.b.t. verwering

Organogene verwering, ofwel biologische verwering is het gevolg van de werking van planten en dieren. Voorbeelden van organogene verwering zijn:

• plantenwortels die gesteenten uit elkaar drukken
• bacteriën en andere lithobionten die inwerken op de chemische samenstelling van gesteente.

Het verschil met erosie is dat bij verwering het gesteente niet verplaatst wordt maar slechts afgebroken.